Seversky 2PA-B3 (A8V1)

W 1937 roku Lotnictwo Cesarskiej Marynarki importowało 20 (wg. innych źródeł 25 lub 12) dwumiejscowych eskortowych maszyn myśliwskich amerykańskiej firmy Seversky. W tym samym czasie odpowiednia liczba tego samego modelu maszyn wraz z dołączonymi łodziami latającymi została dostarczona również do Związku Radzieckiego.

W Japońskiej Marynarce Wojennej samolot nazwano dwumiejscowy bazowy samolot myśliwski typu Severski (A8V1), choć spotykano też nazwę skróconą myśliwiec S.

Samoloty te zostały najpierw skierowane na subkontynent chiński jako dwumiejscowe myśliwce eskortowe do 12. Kokutai (12. Grupa Lotnicza), potem jednak przeznaczono je do zadań rozpoznawczych. Po wycofaniu tych maszyn z linii frontu były one wykorzystywane na wyspach japońskich do szkolenia pilotów i mechaników.

W 1939 roku dwie maszyny zakupiło wydawnictwo prasowe Asahi Shinbun, a jedną wydawnictwo Nichinichi Shinbun, jako maszyny łącznikowe. Maszyny zakupione przez Asahi Shimbun nazwano „Morska Bryza” (J-BAAN) i „Morski Wiatr” (J-BAAQ).

O wschodzie 1 marca 1941 roku eksplodował zbiornik paliwa jednej maszyny powodując duże zniszczenia. Troje ludzi zmarło, dwoje miało ciężkie rany, trzech pozostałych było lekko rannych.

Natomiast w maszynie zakupionej przez Nichinichi Shinbun, dnia 1 marca 1941 r. podczas przeglądu w hangarze na lotnisku Haneda eksplodował zbiornik paliwa powodując ogromne zniszczenia. Śmierć poniosły 3 osoby, dwie osoby zostały ciężko ranne a trzy inne odniosły lekkie obrażenia.

W literaturze polskojęzycznej podaje się jeszcze przydzielony dla tych maszyn znak J-BAAR, o którym nie wspomina się w literaturze japońskiej. Pod znakiem tym w spisach maszyn cywilnych figuruje maszyna typu Tachikawa Ki-36 zakupiona przez Asahi Shimbun.

Podczas wojny nad Pacyfikiem wywiad aliancki nadał samolotom tego typu kodową nazwę Dick, nawet pomimo tego że nie były one w tamtym czasie użytkowane przez jednostki bojowe.

Materiały źródłowe:

• „Handbook of Japanese Aircraft 1910-1945”, Model Art. 327
• „Nippon gun’yoki jiten 1910-1945 – Kaigun Hen”, TK graphics, 2005
• http://www.goldenyears.ukf.net/
• Tadeusz Januszewski, Krzysztof Zalewski, „Japońskie samoloty marynarki 1912-1945” cz.1, wyd. Lampart, Warszawa 2000

Opracował: Paweł Piwoński

Consolidated P2Y-1

W styczniu 1934 roku dokonano udanego przelotu formacji samolotów Consolidated z San Francisco do Pearl Harbor bez międzylądowania. Zwróciło to uwagę Japońskiej Marynarki Wojennej zwłaszcza, że na ich wprowadzenie do użytku zdecydowała się amerykańska Marynarka Wojenna w celu patrolowania rozległych rejonów Pacyfiku.

W 1935 roku firma Kawanishi importowała jedną z tych maszyn (z amerykańskiej firmy Consolidated, gdzie wyprodukowano łącznie sześć samolotów tego typu). Cesarska Flota wraz z Kawanishi przeprowadziły na niej serię testów, a następnie firma Kawanishi zarejestrowała samolot w rejestrze cywilnych statków powietrznych jako transportową łódź latającą. Ostatecznie ta łódź latająca została rozebrana na części w celu analizy technicznej jej konstrukcji.

Materiały źródłowe:

• „Handbook of Japanese Aircraft 1910-1945”, Model Art. 327

Opracował: Paweł Piwoński

Fairchild A-942-B

W 1936 roku Lotnictwo Cesarskiej Marynarki importowało z amerykańskiej firmy Fairchild jedną maszynę bądącą w tamtym czasie nowym typem samolotu-amfibii. W Cesarskiej Marynarce nadano dla niej nazwę samolot amfibia Fairchild (LXF1).

Samoloty z rodziny A-942 były wyposażone w silniki firmy Pratt&Whitney w wersjach A-942-A (typu Hornet) i A-942-B (typu Cyclone), z których Japonia zakupiła nowszą wersję A-942-B.

Wspomniana maszyna miała wysoko umieszczony środek ciężkości co powodowało przechylanie się maszyny do przodu podczas lądowania i była to główna przyczyna wypadku, podczas którego samolot skapotował ulegając poważnym uszkodzeniom. Zdarzenie to tylko potwierdziło obawy co do bezpieczeństwa lądowania tym samolotem w miejscach o gorzej przygotowanej nawierzchni.

Była to ostatnia amfibia w służbie Cesarskiej Marynarki Japonii.

Materiały źródłowe:

• „Handbook of Japanese Aircraft 1910-1945”, Model Art. 327

Opracował: Paweł Piwoński